Dit doen hoge temperaturen met de motor

Als het warm weer is, zie je ze geregeld langs de kant van de weg staan: auto’s met de motorkap open en stoom die uit de motorruimte komt. Of er staat een grote plas water onder de voorkant van de auto. De diagnose is eenvoudig: radiator overgekookt! Hoge temperaturen kunnen meer doen met de motor van je auto. Dit gebeurt vaak in de vakantietijd, en dat heeft een oorzaak. Of eigenlijk zijn er meerdere oorzaken. Zoals vaak het geval bij pech, hangen verschillende factoren samen.

Te weinig koelvloeistof

Laten we beginnen met achterstallig onderhoud. Als de vloeistofniveaus lange tijd niet gecontroleerd zijn, is het koelvloeistofniveau vaak te laag. Dan is er te weinig in het circuit om de motor voldoende te koelen. Daarnaast leggen we tijdens de vakantie lange afstanden af. Een te laag koelvloeistofpeil merk je op weg naar het werk vaak niet op, doordat de auto tijdens korte ritten nauwelijks tijd heeft om goed op te warmen. De situatie is anders bij lange ritten over de snelweg naar de vakantiebestemming. Dan wordt de motor op de proef gesteld en komt hij op bedrijfstemperatuur, of krijgt het te warm.

Filerijden in de hitte

Ook beland je tijdens de vakantierit soms in een lange file. En dan kan het goed fout gaan. Het ene moment rijd je vol gas, het volgende zit je vast in het verkeer in de zinderende hitte. Er is dan niet meer genoeg aanvoer van frisse lucht om de radiator te koelen. Zelfs de ventilator is er vaak niet tegen opgewassen, de omgevingslucht is namelijk veel te warm door de zon. Bovendien stralen al die andere auto’s om je heen flink wat warmte uit. Daarom is een grondige controle zo belangrijk voor je aan je vakantie begint. Wat te doen bij een kokende radiator? Zie verderop in dit artikel.

Andere onderdelen die lijden van hoge temperaturen van de motor

Naast het koelsysteem van de motor dat lijdt bij hoge temperaturen, staan ook andere onderdelen onder grote druk. 

Zo houden zowel de start- als de de tractie-accu’s niet van grote hitte. 

Ook oude remvloeistof kan voor problemen zorgen, vooral als je in de zomer door de bergen rijdt. Grote hoogte plus water in de remvloeistof – het is een samenloop die op bergpassen kan leiden tot storingen aan het remsysteem. Een regelmatige technische controle van de auto biedt bescherming tegen dergelijk gevaar.

Extreme temperaturen, zwaar belaste voertuigtechniek: alleen goed onderhouden auto’s zijn ertegen opgewassen. Wat je minimaal moet (laten) doen, is het regelmatig verversen of controleren van alle relevante vloeistoffen. Dan is de kans het grootst dat je vakantie ook echt op een ontspannen manier verloopt.

Kokende motor: dit moet je doen

Stijgt de motortemperatuur? Haal dan je voet van het gaspedaal of rijd uit de file en van de snelweg af. Blijf met lage toerentallen rijden en houd de temperatuurmeter in de gaten. Als de temperatuur blijft oplopen, zet dan de auto langs de kant en zet de motor uit. Anders bestaat het risico van dure gevolgschade. 

Draai nooit de dop van een heet expansievat! Kokende koelvloeistof zou uit de tank kunnen schieten en brandwonden kunnen veroorzaken. De reparatietips die we hieronder geven, kun je het beste laten uitvoeren in de dichtstbijzijnde werkplaats.

Controleer de thermostaat. De dikke koelvloeistofslang die naar de radiator loopt, moet warm zijn. Als dit niet het geval is, kan de thermostaat kapot zijn. Dit betekent dat hij het grote koelcircuit niet activeert en dat de koelvloeistof niet naar de radiator stroomt.

Gebruik het ventilatiesyteem om de auto af te koelen. Zet de ventilator en de temperatuur op de hoogste stand, doe de ramen open. Het ventilatiesysteem omvat een radiatornet, dat veel gelijkenissen heeft met de motorradiator en is verbonden met het koelcircuit.

De ventilator draait niet. Maak een bypass rond de temperatuursensor. Een defecte sensor geeft de stroom niet door naar de ventilator, het ventilatorwiel stopt met draaien en het koelsysteem kookt over. Maak de stekker los en overbrug hem met een draad, vanaf dan zou de ventilator continu moeten draaien.

De ventilator draait niet (II). Als het omzeilen van de sensor niet helpt, trek dan een stroomkabel rechtstreeks van de accu naar de ventilator. Als de ventilatormotor is gekoppeld aan de plus en de massa van het voertuig, dan moet hij draaien. Zo niet, dan is de ventilator defect.

Dicht het radiatornetwerk af. Steenslag of spanningsscheuren kunnen een lek veroorzaken. Metaallijm kan zelfs zulke beschadigingen afdichten. Snijd voldoende afdichtmiddel af, kneed het goed en dicht het gat.

Repareren van de radiatorslang. Een gat dat bijvoorbeeld is ontstaan na een aanval van een marter, kan vaak met zelfdichtend plakband gedicht worden. Belangrijk: houd, net als na het afdichten van de radiator, de temperatuur en het koelvloeistofniveau in de gaten.

Controleer de zekeringen: een zekeringschema vind je in het instructieboekje van de auto. Een gebroken draad wijst erop dat de zekering van de motorventilator is doorgebrand. Als je geen vervangende zekering aan boord hebt, kun je de zekering van een stroomverbruiker inzetten die je op dat moment niet nodig hebt.

Controleer de remvloeistof! Het is hygroscopisch en trekt water aan. Probleem: water verlaagt het kookpunt, waardoor zich in het remsysteem stoombellen kunnen vormen – en het remsysteem defect kan raken.

Controleer de startaccu! Als hij is voorzien van pluggen, kun je verdampte vloeistof bijvullen. Belangrijk: gebruik hiervoor alleen gedestilleerd water. Een accu zonder pluggen is onderhoudsvrij.

Tractie-accu: lithium-ion accu’s hebben een smal temperatuurbereik waarin ze optimaal functioneren. De foto toont de koelwaterkanalen van een accumodule.

Katalysator: een katalysator heeft het graag warm. Hij heeft hoge temperaturen nodig om de uitlaatgassen goed te kunnen reinigen. Maar pas op: als je de auto op droog gras parkeert, is er een grote kans op brand.

De motortemperatuur: wanneer wordt hij te warm?

De motor is koud. Vermijd hoge toeren en stoplichtsprints. Als je nu flink gas geeft, moet je rekening houden met verhoogde motorslijtage en schade aan de motor.

De motor is in zijn element en is klaar voor een intensieve belasting. Als de temperatuur stijgt, gaat de thermostaat open en stroomt de koelvloeistof naar de radiator.

Een gevaarlijk temperatuurbereik, is er een probleem met de motorkoeling. Als je doorrijdt, riskeer je ernstige motorschade. Eerste maatregel: je auto langs de kant zetten, de verwarming hoger zetten.