Citroën BX 14 RE (1985) - Klokje rond klassiek

In Nederland kennen we geen gepersonaliseerd kenteken, toch wil soms het lot een handje helpen en krijg je de letters en cijfers die precies bij je passen. In het geval van de BX van Jasper gaat dat op. NR-04-BX staat er in zwarte letters op de gele platen. “Dit kenteken alleen was al voldoende motivatie om mijn vrouw van de aankoop te overtuigen. Het is onze vierde auto in het gezin. Twee voor dagelijks gebruik en als klassieker had ik al een Peugeot 205 CT, de fase 1 cabriolet. En nu nummer vier dus, een BX.”

De Peugeot is na twee jaar opknapwerk weer helemaal fris en heeft dezelfde 1,4-liter motor als de BX. Het kostte Jasper veel tijd, inspanning en geld om de 205 weer in de huidige conditie te krijgen, maar het resultaat is er dan ook naar. “Maar het overtuigde mij er ook van om zoiets niet nog een keer te doen. Kortom, de eventuele BX mocht geen project zijn, dat was duidelijk. Via Insta leerde ik iemand kennen die zes 205’jes heeft en een BX die hij wilde verkopen. En dan ook nog eens een BX van de eerste serie, met de kleine knipperlichten en het mooie dashboard. Ik sprong nog net niet meteen in de auto. De afspraak voor een bezichtiging en proefrit was snel gemaakt en diep van binnen wist ik al dat dit ’m zou gaan worden. Hij had er een reis van negenduizend kilometer mee door Scandinavië gemaakt, zonder problemen.”

Gemakkelijk sleutelen

En inderdaad, de eerste BX die Jasper bekeek werd de zijne. Prijstechnisch bereikbaar, een fase 1, goed onderhouden en een droomkenteken. De veerbollen en een aantal leidingen waren al vervangen, de motor staat als robuust te boek. Dat weten wij uit ervaring, in onze rubriek Klokje Rond in AutoWeek passeerde al menig BX de revue. In 2023 nog een exemplaar met bijna 1,2 miljoen kilometer op de klok, eveneens met deze 1.4. Deze motor is van de X-generatie, die in de 104 zijn debuut maakte en door Renault in de 14 GTL is toegepast. Het cilinderblok ligt 72 graden achterover; de versnellingsbak is onder het carter gemonteerd en gebruikt dezelfde olie als de motor. De overbrenging van de krukas naar de versnellingsbak bezorgt deze aandrijflijn zijn typerende, licht gierende geluid.

Jasper: “Sinds het moment van aanschaf is het vooral veel rijden en weinig sleutelen, behalve na die ene keer dat ik met een kokende motor strandde. Het koelsysteem had zijn beste tijd gehad en om herhaling te voorkomen heb ik de radiateur, de waterpomp en de temperatuursensor vervangen. Dit is een gemakkelijke auto om aan te sleutelen, merkte ik tijdens deze klus.”

Daarbij gaf het veel voldoening om het zelf te doen, merkte hij, vooral als je naderhand tijdens de eerste testrit ontdekt dat alles weer perfect functioneert. “Ik ga er minstens twee keer per week mee naar mijn werk, dat is honderd kilometer per dag.”

Winterproject: motor eruit

Dat er binnenkort werk aan de winkel is, zien we als we de BX aan de onderkant bekijken. De motor en transmissie lekken behoorlijk wat olie. Verder ontdekt het speurende oog van keurmeester Dennis Koldewijn een afgebroken bout in het uitlaatspruitstuk en versleten motorsteunen. “Dat merkte ik al tijdens de proefrit. Verder geen commentaar op het rijden. De vering werkt goed, remmen zijn lekker krachtig bij zeer geringe pedaaldruk en de motor loopt prima”, zo laat onze klassiekerspecialist van Carrec weten. Maar ja, toch weer werk aan de winkel voor Jasper.

Hoewel een lek in het veersysteem zijn ‘grootste angst’ is, blijkt dat allemaal wel in orde. Alle leidingen heeft hij schoongemaakt en ingevet, niets vreemds te ontdekken. “De olielekkage was mij uiteraard al opgevallen en dat is zeker iets wat ik ga aanpakken. Eigenlijk was ik dat afgelopen winter al van plan, toen is het er niet van gekomen. De kofferbak ligt inmiddels al vol met nieuwe onderdelen, zodat ik straks alles in een keer goed kan doen. De motor met versnellingsbak gaan eruit. Dan ga ik veel pakkingen, oliekeerringen, de motorsteunen en waar nodig koelslangen vervangen. Gelukkig heb ik al de nodige ervaring opgedaan met hetzelfde blok van mijn Peugeot. Daarna gaan we er nog meer van genieten, bijvoorbeeld met de klassieke caravan van Otten die aan de trekhaak gaat. Mijn dochtertje is er ook helemaal weg van en voor mij overtreft deze BX alle verwachtingen.”

De geschiedenis van de Citroën BX

In 1982 was Citroën wel toe aan iets nieuws in de middenklasse. De GS/GSA reed immers al rond sinds 1970. Sinds Citroën tot het PSA-concern behoorde, verschenen al de LN en de Visa op basis van de Peugeot 104. De BX was het eerste écht nieuwe model dat onder PSA-regie werd ontwikkeld. Met de vormgeving wilde het niet erg vlotten. De studies leken sterk op doorontwikkelingen van de CX en GSA, terwijl Citroën op zoek was naar een nieuwe vormtaal. Daarop werd voor het eerst in de historie van het merk een ontwerper van buiten aangetrokken. Het winnende ontwerp was van Bertone, of beter gezegd van Marcello Gandini, die daar destijds hoofdontwerper was.

De nieuwe Franse trots werd gelanceerd op de Autosalon van Parijs in 1982, op 30 september. Ook in Nederland waren de auto's na de presentatie op de AutoRAI van 1983 niet aan te slepen. Ten opzichte van de GSA was de BX een dure auto, maar niet in Nederland. Met enige moeite wist Citroën Nederland in Parijs een vanafprijs van 19.990 gulden te bedingen. Dat betrof het instapmodel, de BX 14.

De Break verschijnt in 1985. In de zomer van 1986 wordt de BX voor modeljaar 1987 gelanceerd, de MK2, zeg maar. Herkenbaar aan de grotere knipperlichtunits vóór, andere bumpers en natuurlijk het compleet nieuwe dashboard, voorzien van conventionele klokken en stengels voor wissers en knippers aan de stuurkolom. Belangrijke data: 1984: BX GT; 1985: introductie BX Sport, 1986: BX GTi; 1987: BX GTi 16V; 1988: BX 4X4. Tussen 1982 en 1994 heeft Citroen 2.337.016 BX’en gebouwd, waarvan er in Nederland 124.158 zijn verkocht.

Onderhoudshistorie

Bij de vorige eigenaar zijn er nieuwe veerbollen op gekomen en een aantal leidingen vervangen. De eigenaar daarvoor heeft laswerk laten doen en onderdelen in de aandrijflijn laten herstellen. Jasper heeft de waterpomp, radiateur en temperatuursensor vervangen omdat hij met rook onder de motorkap stil kwam te staan.

De mening van Carrec Technocenter

Dennis: “Ik heb altijd wel iets gehad met de Citroën BX. Ik heb er veel aan gewerkt wat niet altijd even prettig was maar meestal wel een uitdaging. Citroën deed dingen nog weleens net even anders, niet in de laatste plaats met het hydropneumatische veersysteem en zoals bij deze eerste generatie van de BX met de bedieningssatellieten naast het stuur. Met knoppen in plaats van bijvoorbeeld de conventionele richtingaanwijzerschakelaar die automatisch terugkomt, terwijl bij de BX de bestuurder ze zelf moet uitzetten. Voor wat betreft het rijcomfort was de BX redelijk onovertroffen in die tijd, de heerlijk zachte stoelen en het veersysteem doet drempels verdwijnen. Ja ik heb er wel wat mee.”