Proef met slimmer laden om stroomnet te ontlasten werpt vruchten af

Het is inmiddels duidelijk dat het dringen is op het stroomnet. Het woord 'netcongestie' domineert al tijden het binnenlandse nieuws. De maatschappij gaat steeds meer op elektriciteit draaien in plaats van fossiele brandstoffen zoals gas en benzine. Daardoor willen meer burgers en bedrijven stroom aftappen. Maar het probleem is: iedereen doet dat tegelijk. Op piekmomenten, zoals wanneer de meeste mensen thuiskomen van werk, dreigt het elektriciteitsnet overbelast te raken. Dat kan zich vertalen in stroomstoringen en wachtrijen.

Dat merkten de provincies Noord-Brabant en Limburg ook: de problemen met het stroomnet stapelen zich daar net als in de rest van het land op. Samen met netbeheerder Enexis en Vattenfall startten de twee provincies een proef in negen 'knellende' gebieden in beide provincies. Bij de test, die van november tot maart duurde, werd de laadpiek verplaatst naar 's avonds laat en 's nachts. Uit een presentatie van voorlopige resultaten van de pilot blijkt dat de laadpiek in de spitsuren halveerde.

Dat ging als volgt: achthonderd laadpalen met twee stekkers werden zo ingesteld dat het vermogen aangepast werd naar de beschikbaarheid op het net en de hoeveelheid opladende auto's. Hierdoor ging het laden trager tijdens de drukke momenten tussen 15.00 en 21.00 uur. Wie in dat tijdslot de elektrische auto inplugde, moest langer wachten op een volle accu. Na elven ging het weer op normale snelheid. Het uitsmeren van het vermogen moet het stroomnet meer ademruimte geven, en dan vooral het middenspanningsnet.

Mensen die niet anders konden, hadden de mogelijkheid bij de paal aan te geven dat ze wél op volle capaciteit wilden laden, vertelt Alied Wessels Boer van Vattenfall bij de presentatie. "Stel, je bent arts en hebt dienst, dan moet je maximaal kunnen laden." Het energiebedrijf is verder van plan mensen te belonen als ze buiten de piek laden, bijvoorbeeld met lagere tarieven op de minder populaire tijden. Maar het is nog niet duidelijk hoe dat er precies uit zal zien.

Olof van der Gaag, voorzitter van de Vereniging voor Duurzame Energie, denkt dat een financieel voordeel een goede prikkel kan zijn. Hij reageert enthousiast op de test. "Het is elektrischerijdervriendelijk, want als je snel stroom nodig had, kon dat gewoon. Maar veel elektrische rijders blijken dat niet altijd nodig te hebben." Van der Gaag wijst erop dat steeds meer EV's langer op een een accu kunnen rijden.

Hoewel iedere vooruitgang zeer welkom is voor het overbelaste net, is de proef lang niet groot genoeg om landelijke problemen te verhelpen. Het richt zich namelijk op slechts 5 procent van de publieke laadpalen in het gebied van Enexis. Drie kwart van de laadpalen staan op privéterrein, zoals een oprit. Ook daar lopen testen, vertelt Maarten Venselaar van Enexis. Hij is ervan overtuigd dat elektrisch rijden steeds meer 'normaal' wordt richting 2050 en daar horen volgens hem meer palen in de openbare ruimte bij.

Enexis wil de test uitbreiden naar alle openbare laadpalen van de provincies in het gebied van de netbeheerder. Na Brabant en Limburg zijn Drenthe, Groningen en Overijssel aan de beurt. Enexis hoopt dat komende winter voor elkaar te krijgen.