Back to the Future: Saab 9-3X
Nog maar ruim een decennium geleden was Saab een levenslustig automerk, dat in rap tempo de meest geweldige concept-cars op de wereld afvuurde. De 9-3X beloofde niet alleen een compacte carrosserie, maar ook vierwielaandrijving en een hagelnieuwe V6-turbomotor.
Jammer dat het niet zo heeft mogen zijn.Uitgerekend de automerken uit een land waar het best vaak sneeuwt, wachtten lang met het uitbrengen van modellen met vierwielaandrijving. Die waren ook niet nodig, oordeelde men bij Volvo en Saab. In Zweden blijven auto's met winterbanden en sneeuwkettingen immers uitstekend mobiel.
De capitulatie kwam uiteindelijk onder druk van de Duitse concurrentie, die begeerlijke typeplaatjes als Quattro en 4Matic achter op hun auto's plakten. Volvo stelde daar vanaf 1997 zijn XC-modellen tegenover, terwijl Saab pas vijf jaar later zijn eerste integraal aangedreven auto presenteerde. En dat was toen nog maar een studiemodel, waarbij de vierwielaandrijving de aandacht moest delen met een nieuwe, compacte carrosserie.
De 9-3X was een aangenaam fris en vernieuwend model, dat Saab zelf omschreef als een unieke cross-overcoupé, bedoeld om een nog niet door andere merken ontdekt marktgaatje
op te vullen. De 9-3X kreeg het kenmerkende Saab-lijnenspel, met de gebogen voorruit en de daarvandaan schuin omlaag lopende zijruiten. Precies de receptuur waarmee
de klassieke 900 jarenlang vrienden maakte. Het design van de achterzijde vond zijn weg in 2005 naar de 9-3 Estate, die uiteindelijk zelfs als 9-3X op de markt zou komen.
Saab-ontwerper Michael Mauer (ook de man achter de Smart City-Coupé en de Mercedes SLK) ontwikkelde de 9-3X echter als het tegenstrijdige midden tussen een sportieve coupé
en een compacte SUV. Hij gaf zijn ontwerp een laag dak en grote wielen. Onder de motorkap lag een geheel nieuwe 2,8-liter V6 Ecopower-turbomotor met 280 pk. Ruim voldoende om van de 9-3X een auto te maken als een watervlugge bokser: gedrongen
van postuur, snel en behendig, en met een navenante dadendrang.
Inmiddels weten we dat de vierwielaandrijving en de V6-turbomotor het productiestadium
hebben bereikt. Maar we weten eveneens dat de langverwachte kleinere Saab voor altijd een utopie zal blijven. Jammer, want deze auto had zelfs te midden van de vele compacte premiummodellen van tegenwoordig niet misstaan. Op het visionaire concept van Michael Mauer valt daarom nog altijd weinig af te dingen.
Nog steeds verschijnen er nieuwe auto's die de 9-3X mogelijk lang op de korrel hebben gehad. Modellen die compacte afmetingen combineren met een nadrukkelijk offroad-karakter en/of vierwielaandrijving. De Nissan Qashqai bijvoorbeeld, ook al is dat natuurlijk geen coupé, maar een hatchback. En wat te denken van de Range Rover Evoque? Maar de meest treffende spirituele opvolger van de Saab 9-3X is toch wel de Mini Paceman.
